Şarap Denince: Terimler - 1
Çevrenizde şarabı çok seven ve onun hakkında konuşmak isteyen birileri var; ancak, siz tam olarak neyden bahsettiğini anlamakta zorlanıyor musunuz? Veya, şaraba büyük bir merak duyuyorsunuz fakat yazılanlar sanki yabancı bir dilden yarım yamalak çevrilmiş gibi mi geliyor? O zaman bu yazımız tam size göre!
Bir şarap şişesini elinize aldığınızda veya şarap menüsünü incelerken aslında şarabı daha iyi anlamamıza yardımcı olan bazı ipuçları yer almaktadır. Bunlar şarabın:
Üretildiği üzüm çeşidi,
Üzümün yetiştiği bölge,
Rekoltesi şeklindedir. Peki tüm bunlar ne anlama gelmektedir?
Şarabın karakteristiğini belirleyen pek çok faktör yer almaktadır. Ancak, üzüm bu konuda en belirleyici olandır diyebiliriz. O nedenle, şarap seçiminde özellikle hangi üzümden veya üzümlerden üretildiğine bakmak size tat konusunda ön bir bilgi verecektir. Üzüm çeşitlerinin şarap üzerindeki etkilerini genel hatlarıyla ilerleyen zamanlarda sizlerle paylaşacağız. Şimdilik, tek bir üzümden üretilen şaraplara (ör: Merlot veya Pinot Noir gibi) monosepaj; birden fazla üzümün harmanlanması sonrası üretilen (ör: Cabernet Sauvignon-Merlot veya Öküzgözü-Boğazkere gibi) şaraplara ise kupaj dendiğini bilmeniz yeterli olacaktır. Kupaj olarak üretilen şaraplarda, sadece üzümlerin kendi özelliklerine değil; aynı zamanda üzümlerin birbiri üzerindeki etkileşimlerine de dikkat etmek gerekir.
Şarap seçimi yaparken size fikir verebilecek bir diğer unsur ise üzümün yetiştiği bölgedir. Şişelerin genelde ön tarafında yer alan etiketin orta-alt kısmında veya arkasında yer alan bilgilendirme etiketinin içerisinde üzümün yetiştiği bölgenin bilgisi bulunur. Özellikle aynı üzümün yetiştiği farklı bölge şarapları arasında tat nüansları zamanla seçimlerinizi zenginleştirecektir.
Şarabın üzümü ve bölge (bağ) bilgilerine ek olarak şişelerin üzerinde veya menülerde rekolte bilgisi yer alır. Rekolte kelimesi, aynı kupaj ve monosepaj gibi dilimize Fransızca’dan geçmiştir; ancak, dilimize geçerken kelime anlamında değişikliğe uğramıştır. Türkçe’de rekolte, bir yıl içerisinde gerçekleştirilen toplam hasat anlamına gelmektedir. Şarapçılık literatüründe ise şarabın içinde yer alan üzüm(ler)ün bağbozumunun yapıldığı yıl olarak kullanılmaktadır. Rekolte bilgisi bize şarabın yaşıyla ilgili ön bilgi sağlar; ancak, yıllanma konusuyla ilgili olarak bakılması gereken birçok nokta olduğunu belirtelim.
Şarabın büyülü dünyasını daha yakından tanırken karşılaşabileceğiniz terimlerle ilgili yazmaya devam edeceğiz. Sizin en çok duyduğunuz veya merak ettiğiniz kelimeler neler?
